Tại Hội nghị Chống tội phạm tài chính châu Âu 2025, Liên minh châu Âu (EU) đã công bố một bước đi quan trọng nhằm siết chặt quản lý thị trường tiền mã hóa, một lĩnh vực vốn được xem là tiềm ẩn nhiều rủi ro về mặt pháp lý và an ninh. Ông Paschal Donohoe, Chủ tịch Eurogroup, đã chính thức xác nhận kế hoạch của khối này trong việc tăng cường giám sát các giao dịch crypto xuyên biên giới, một động thái được kỳ vọng sẽ nâng cao đáng kể tính minh bạch và hiệu quả trong cuộc chiến chống rửa tiền (AML) và tài trợ khủng bố (CFT) trên toàn liên minh.
Cụ thể, các quy định mới, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1 tháng 7 năm 2027, sẽ áp đặt những yêu cầu nghiêm ngặt đối với toàn bộ các nhà cung cấp dịch vụ tài sản số (CASPs) hoạt động trong khu vực EU. Trọng tâm của kế hoạch này bao gồm việc yêu cầu các nền tảng crypto phải thu thập và lưu trữ thông tin chi tiết về cả người gửi và người nhận trong mỗi giao dịch, tương tự như quy tắc “Travel Rule” (Quy tắc Di chuyển) đã được Lực lượng Đặc nhiệm Tài chính (FATF) khuyến nghị và nhiều quốc gia đang nỗ lực triển khai. Bên cạnh đó, một lệnh cấm triệt để đối với các công ty crypto thực hiện giao dịch với các ví ẩn danh (anonymous wallets) cũng sẽ được áp dụng, nhằm loại bỏ một trong những kênh tiềm ẩn cho các hoạt động phi pháp, vốn là mối lo ngại lớn của các cơ quan quản lý.
Đáng chú ý, Cơ quan Chống rửa tiền mới của EU (AMLA), một thực thể đang trong quá trình thành lập và dự kiến sẽ sớm đi vào hoạt động với vai trò giám sát trực tiếp một số tổ chức tài chính và điều phối các cơ quan giám sát quốc gia, sẽ được trao thêm quyền hạn đáng kể để giám sát và thực thi các quy định này. AMLA được kỳ vọng sẽ trở thành trung tâm của khung pháp lý chống rửa tiền và tài trợ khủng bố của EU, đảm bảo việc áp dụng nhất quán các quy tắc trên toàn khối. Một biện pháp mạnh mẽ khác được đề xuất là khả năng chặn địa chỉ IP của các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) không tuân thủ quy định, cho thấy quyết tâm của EU trong việc kiểm soát cả những phân khúc được cho là khó quản lý hơn của thế giới crypto.
Động thái này của EU diễn ra trong bối cảnh lo ngại ngày càng tăng về việc tiền mã hóa bị lạm dụng cho các mục đích bất hợp pháp, từ rửa tiền quy mô lớn, trốn thuế, đến tài trợ cho các hoạt động tội phạm có tổ chức và khủng bố. Nó cũng được xem là bước tiếp nối và cụ thể hóa các quy định trong khuôn khổ pháp lý về Thị trường Tài sản Tiền mã hóa (MiCA) mà EU đã thông qua trước đó, nhằm tạo ra một sân chơi bình đẳng, an toàn và có quy củ hơn cho thị trường crypto tại châu Âu, đồng thời bảo vệ người tiêu dùng và nhà đầu tư. Giới quan sát nhận định, các quy định mới này, dù được kỳ vọng sẽ mang lại sự minh bạch cần thiết, cũng đặt ra những thách thức không nhỏ cho các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp crypto về chi phí tuân thủ và điều chỉnh công nghệ. Tuy nhiên, với lộ trình rõ ràng và các biện pháp cụ thể, EU đang khẳng định vai trò tiên phong trong việc thiết lập một khung khổ pháp lý toàn diện cho thị trường tiền mã hóa, hướng tới một không gian tài chính số an toàn và có trách nhiệm hơn trong tương lai.