🇺🇸 Tổng thống Trump: “Áp thuế 80% lên hàng Trung Quốc là hợp lý”. Tuyên bố này, được cựu Tổng thống Donald Trump nhắc lại và nhấn mạnh trong các cuộc phỏng vấn và sự kiện vận động tranh cử gần đây, đã ngay lập tức khuấy động chính trường Mỹ và làm dấy lên những lo ngại về một vòng xoáy căng thẳng thương mại mới trên toàn cầu.

Trong nhiệm kỳ tổng thống của mình (2017-2021), ông Trump đã khởi xướng một cuộc chiến thương mại với Trung Quốc, áp đặt thuế quan lên hàng trăm tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ quốc gia này, với lý do giải quyết tình trạng thâm hụt thương mại, cáo buộc đánh cắp sở hữu trí tuệ và các hoạt động thương mại không công bằng khác của Bắc Kinh. Mức thuế khi đó thường dao động từ 10% đến 25% trên nhiều loại mặt hàng. Đề xuất mức thuế lên tới 80% lần này, thậm chí có lúc ông đề cập đến con số “trên 60%”, được xem là một sự leo thang đáng kể, cho thấy quan điểm ngày càng cứng rắn của ông đối với Trung Quốc nếu có cơ hội quay trở lại Nhà Trắng.

Giới phân tích cho rằng, mục tiêu của ông Trump không chỉ dừng lại ở việc cân bằng cán cân thương mại. Ông dường như muốn định hình lại một cách sâu sắc mối quan hệ kinh tế giữa hai cường quốc, khuyến khích các công ty Mỹ đưa sản xuất trở về nước (reshoring) hoặc chuyển sang các quốc gia thân thiện hơn (friend-shoring), qua đó giảm sự phụ thuộc của Mỹ vào chuỗi cung ứng từ Trung Quốc, vốn được coi là một rủi ro an ninh quốc gia.

Tuy nhiên, một chính sách thuế quan mạnh tay như vậy cũng vấp phải nhiều ý kiến trái chiều. Các nhà kinh tế học cảnh báo rằng việc áp thuế cao sẽ làm tăng chi phí cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ, vì phần lớn gánh nặng thuế quan sẽ được chuyển vào giá thành sản phẩm. Điều này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng lạm phát, ảnh hưởng đến sức mua của người dân và kìm hãm tăng trưởng kinh tế. Hơn nữa, Trung Quốc gần như chắc chắn sẽ có các biện pháp trả đũa tương xứng, nhắm vào các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Mỹ như nông sản, máy bay, ô tô, gây thiệt hại cho các ngành công nghiệp và nông dân Mỹ. Các đồng minh của Mỹ cũng có thể bị cuốn vào vòng xoáy này, gây bất ổn cho hệ thống thương mại toàn cầu.

Nhiều hiệp hội doanh nghiệp và các nhà bán lẻ tại Mỹ đã bày tỏ lo ngại về đề xuất này, cho rằng nó sẽ phá vỡ chuỗi cung ứng, tăng chi phí hoạt động và cuối cùng là người tiêu dùng phải gánh chịu. Họ ủng hộ một cách tiếp cận cân bằng hơn, kết hợp giữa đối thoại và áp lực có mục tiêu để giải quyết các vấn đề thương mại với Trung Quốc, thay vì các biện pháp thuế quan mang tính bao trùm và có khả năng gây tổn thương cho chính kinh tế Mỹ.

Trong bối cảnh cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024 đang đến gần, vấn đề quan hệ với Trung Quốc và chính sách thương mại chắc chắn sẽ tiếp tục là một trong những chủ đề tranh luận trung tâm, phản ánh sự chia rẽ sâu sắc trong cách tiếp cận của các chính trị gia Mỹ đối với thách thức từ nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Tuyên bố của ông Trump, dù gây tranh cãi, đã một lần nữa đặt vấn đề này lên hàng đầu chương trình nghị sự.